Thuế thu nhập cá nhân là gì? các quy định về nộp thuế TNCN

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là loại thuế trực thu đánh vào thu nhập của cá nhân (người lao động hoặc người kinh doanh) sau khi đã trừ đi các khoản được miễn giảm. Đây là nghĩa vụ tài chính mà cá nhân phải thực hiện với Nhà nước, góp phần vào ngân sách quốc gia.

Theo Luật Thuế Thu nhập cá nhân số 04/2007/QH12, sửa đổi bổ sung năm 2012:

“Thuế thu nhập cá nhân là khoản tiền thuế mà người có thu nhập phải trích nộp một phần từ thu nhập chịu thuế của mình vào ngân sách Nhà nước.”

1. Đối tượng chịu thuế thu nhập cá nhân

Gồm 2 nhóm chính:

• Cá nhân cư trú: Người sống tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên trong năm hoặc có nơi ở thường trú tại Việt Nam.
• Cá nhân không cư trú: Người nước ngoài có thu nhập phát sinh tại Việt Nam nhưng không đáp ứng điều kiện cư trú.

2. Các loại thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân

Một số loại thu nhập chịu thuế phổ biến:

• Thu nhập từ tiền lương, tiền công.
• Thu nhập từ hoạt động kinh doanh.
• Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.
• Thu nhập từ đầu tư vốn, cổ tức.
• Thu nhập từ trúng thưởng, bản quyền, nhượng quyền thương mại.
• Thu nhập từ thừa kế, quà tặng là tài sản.

3. Quy định về thuế thu nhập cá nhân

a) Biểu thuế suất đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công

Đối với cá nhân cư trú, áp dụng biểu thuế lũy tiến từng phần:

b) Các khoản giảm trừ

• Giảm trừ gia cảnh:
  • Bản thân người nộp thuế: 11 triệu đồng/tháng (132 triệu/năm).
  • Người phụ thuộc: 4,4 triệu đồng/tháng/người.
• Giảm trừ khác: Các khoản đóng bảo hiểm bắt buộc, quỹ hưu trí, từ thiện...

c) Thuế suất thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản: 2% trên giá trị chuyển nhượng.

d) Thuế suất thu nhập từ trúng thưởng, quà tặng: 10% trên phần giá trị vượt 10 triệu đồng/lần nhận.

4. Cách nộp thuế thu nhập cá nhân

a) Trường hợp cá nhân là người lao động hưởng lương

• Khấu trừ tại nguồn: Doanh nghiệp trả lương sẽ tự động khấu trừ TNCN hàng tháng và nộp thay cho người lao động.
• Quyết toán thuế cuối năm: Người lao động có thể tự quyết toán với cơ quan thuế (nếu có nhiều nguồn thu nhập hoặc muốn hưởng thêm giảm trừ).

b) Trường hợp cá nhân kinh doanh

• Thực hiện kê khai và nộp thuế trực tiếp tại Chi cục Thuế nơi đăng ký kinh doanh.

c) Cách thức nộp thuế

1. Kê khai qua mạng: Thông qua cổng thông tin của Tổng cục Thuế (https://thuedientu.gdt.gov.vn/).
2. Nộp thuế: Bằng cách chuyển khoản qua ngân hàng hoặc nộp trực tiếp tại Kho bạc Nhà nước, ngân hàng thương mại được ủy nhiệm thu.
3. Hạn nộp thuế:
   • Cá nhân tự kê khai: Chậm nhất là ngày 30/4 hàng năm.
   • Doanh nghiệp khấu trừ: Theo tháng hoặc quý, tùy theo quy mô.

Hiểu rõ các quy định về thuế thu nhập cá nhân giúp người lao động và người kinh doanh thực hiện đúng nghĩa vụ tài chính, đồng thời biết cách tối ưu các khoản giảm trừ hợp lý. Nắm vững cách kê khai, quyết toán sẽ giúp tránh bị xử phạt và đảm bảo quyền lợi hợp pháp. 

Các bạn xem thêm tiền lương là gì